Hoe wordt mijn sociale bijdrage als starter berekend?

Je sociale bijdragen worden berekend als een percentage van je netto belastbaar beroepsinkomen als zelfstandige van dat jaar. Dit percentage verschilt naargelang je bijdragecategorie (hoofdberoep, bijberoep,…) en je inkomen.

Je netto belastbaar inkomen is gelijk aan je bruto-inkomsten, verminderd met:

• je beroepskosten;
• je betaalde sociale bijdragen;
• je bijdragen voor het VAPZ (Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen);

De berekening van de sociale bijdragen gebeurt in twee fases:

• In het bijdragejaar zelf betaal je voorlopige bijdragen op basis van je netto beroepsinkomsten van drie jaar voordien. In elk kalenderkwartaal ontvang je een afrekening met de bedragen die uiterlijk voor het einde van elk kwartaal moeten worden betaald. Als starter heb je nog geen jaarinkomen en dus betaal je een voorlopige bijdrage. Daarbij heb je de keuze uit een een forfaitair wettelijk minimumbedrag of een inschatting van je inkomen dat je zelf maakt (zie verder).
• De fiscus deelt later (meestal na twee jaar) de beroepsinkomsten van het bijdragejaar zelf mee. Je sociaal verzekeringsfonds maakt dan een eindafrekening van de sociale bijdragen op basis van je beroepsinkomsten van dat bijdragejaar. Je past dan bij wat je te weinig betaalde of je krijgt een deel teruggestort als je teveel betaalde.

Als starter heb je geen eerdere inkomsten, je betaalt daarom een voorlopige bijdrage. Je hebt de keuze tussen:

• een forfaitaire minimumbijdrage
• of een bijdrage op geschatte inkomsten.

Forfaitaire minimumbijdrage

Je betaalt de eerste 3 jaar het minimumbedrag dat door de overheid wordt opgelegd.

• Voor een zelfstandige in hoofdberoep is dat 781,30 euro voor het eerste jaar (cijfer 2022)
• Voor een zelfstandige in bijberoep is dat 86,43 euro voor het eerste jaar (cijfer 2022).

Die bedragen stijgen lichtjes in het tweede en het derde jaar.

Na 3 jaar als zelfstandige zal het sociaal verzekeringsfonds je bijdragen opnieuw berekenen op basis van je werkelijke inkomsten gedurende die 3 jaar. Het verschil tussen wat je in die jaren al hebt betaald en de uiteindelijk verschuldigde sociale bijdragen moet je dan nog bijbetalen.

Bijdrage op geschatte inkomsten

Je kan de bijdrage die je betaalt, ook berekenen op basis van een schatting van jouw inkomsten. Dat heeft als voordeel dat je later flinke herzieningen vermijdt die je dan moet bijbetalen.